Page 83 - tyt-tum-dersler-konu

BÖLÜM
İLK ÇAĞ FELSEFESİ
3

İLK ÇAĞ FELSEFESİ ŗ NO
İlk Çağ Felsefesini Hazırlayan Düşünce ¡ Atalar Ruhu: Ailenin ileri gelenlerinin ölmediği yani
bedenin öldüğüne ancak ruhun farklı bir boyutta
Ortamı varlığını sürdürdüğüne inanılan düşünceye denir.

Ɖ MÖ 6. yüzyılda başlayıp MS 2. yüzyıla dek süren ¡ Gök İnancı: Eşi ve benzeri olmayan Gök Tanrı (Kök
EDİTÖR YAYINEVİ
döneme İlk Çağ Felsefesi denir. Tengri) varoluşa hükmeden, insanlara yol gösteren,
insanları cezalandıran ve ödüllendiren ulu varlık
Ɖ İlk Çağ felsefesi mitolojiden ya da çok tanrılı dinden inancına denir.
kopuş ve doğal olayların yine doğal nedenlerle açık-
lanması gerektiği inancıyla başlar. Felsefe tarihinin Ɖ Çin düşüncesinde, evren ve evrendeki her şeyin ilk
bu başlangıç dönemi Antik Çağ Felsefesi diye de madde sayılan havadan oluştuğu ileri sürülmüştür.
adlandırılır. Daha sonra bu ilk maddeye, su, ateş, toprak, maden
eklenmiştir. Tüm nesneler bu unsurların çeşitli birleş-
Ɖ Bu anlamda felsefe, daha çok Doğu felsefesi olarak meleriyle oluşmuştur. Varlığı maddeye dayandıran bu
bilinen felsefelerde; Mısır, Mezopotamya, İran, Çin ve görüşe Materyalizm (Maddecilik) denir.
Hint felsefelerinde şekillenmiş. Antik Yunan, Hellen Ɖ Yi Çing MÖ 2800 (Değişimler, Dönüşümler) Yazması
ve Roma felsefesini de içine almıştır. adlı kitapta “Yin (Edilgin) - Yang(Etkin)” karşıt kutup
İLK ÇAĞ FELSEFESİNİN GENEL kavramından söz edilmiştir. Karşıt Güçler düşüncesi
geliştirilmiştir.
ÖZELLİKLERİ
Ɖ Çin’e özgü düşünceler; Taoculuk ve Konfüçyüsçülüktür.
1. İlk dönemde bütünüyle dış dünya, doğa ve cisimler Taoculuk:
dünyasına yönelmiş bir doğa felsefesidir.
Ɖ Lao Tsu’nun düşüncelerine dayanan felsefe görüşüdür.
2. İkinci dönemde insana karşı ilginin uyandığı, geniş Düşüncelerini “Erdem ve Yol” adlı kitabında anlatır.
felsefi sistemlerin ortaya çıktığı dönemdir. Bu sis- Ona göre gökyüzü “Bir olanı” temsil eder. Gök ve yer
temlerde Tanrı, doğa ve insan bir düşünce bağlantısı ayrılığı yoktur. Bir olana “Tao” der. Tao evrenin düzeni-
içinde kavranmaya çalışılmıştır. dir, bütün olayların kendisinden çıktığı sonsuz özdür.
Gerçek tüm çeşitliliğe karşın tektir. Her şey göreceli-
3. Üçüncü dönem zengin bir bilgi kadrosunun oluştuğu dir, aldatıcı dünya varlıktan yoksundur. Bundan dolayı
ve tek tek bilimlerin bağımsızlığa kavuşmaya başla- insan bu aldatıcı dünyadan Tao’ya yönelmeli, yani
dığı dönemdir. doğaya göre yaşamalı onun yasalarıyla özleşmeli ve
4. Hint, Mısır dinlerinin ve Hristiyanlık etkisiyle felsefi böylece insan düşünce, sezgi ile Tao ile birleşir. Tao ile bir-
düşünüş içine dinsel elemanlar karışmıştır. leşen kişi ölümsüzlüğe kavuşur. Bu görüşe Taoizm denir.
Konfüçyüsçülük:
5. Felsefi düşünceler, sistemli, bağımsız ve kişiseldir.
Ɖ Konfüçyüs’e göre gerçek erdem, insanlığı sevmektir.
6. Akla dayanır. İnsanı sevgi dolu olgunluğa bilgi götürür. İnsanın bil-
7. Mitolojiye ve çok tanrıcılığa tepki dile getirilir. mesi gereken iki önemli şey; ödev ve sorumluluktur.
Mutlu insan ödevini bilen ve sorumluluğunu yerine
getiren kişidir. “Kendine yapılmasını istemediğin bir
İLK ÇAĞ FELSEFESİNE GENEL BAKIŞ şeyi başkasına yapma.” sözünü ilk kez Konfüçyüs
söylemiştir. Yöneticilere “eğer siz iyiyi isterseniz
1) İlk Çağ Mezopotamya, Mısır, Çin ve Hint insanlar daha iyi olur.” der.
Felsefelerinin Temel Özellikleri Ɖ Konfüçyüslük; Çin İmparatorluğu’nun resmi felsefesi
olmuştur.
a. Çin Felsefesi:
Konfüçyüsçülük şu altı erdeme dayanır:
Çin’de MÖ 2000 yıllarına ait yazılı belgeler bulunmuştur.
Bu belgelerde genellikle ruhçu inanç ve düşüncelerin 1. Ayin: Dünyevi tören davranışlarında görgü kuralla-
rına ve güler yüzlülüğe dikkat etmektir.
ağırlık kazandığı görülmüştür. Doğa güçlerine bağlan- 2. İlişkiler: Kişiler arası ilişkilerde gösterilecek tavır-
masıyla başlayan bir din anlayışı ilkel bir doğa felsefe- lardır. Örneğin; bir gencin büyüklerine saygı göster-
sine dönüşmüştür. mesi, hizmet etmesi, büyüklerin de gence sevgi gös-

Ɖ Türklerin etkisiyle Gök İnancı ve Atalar Ruhu adını termesi, ayrıca ana babaya sevgi yani onlara içten
alan düşünce ve din ortaya çıkmıştır. sadakat en büyük erdem olarak kabul edilir.