Page 87 - tyt-tum-dersler-konu
P. 87

RÖNESANS VE 17. YÜZYIL                                             BÖLÜM


                                  FELSEFESİ                                              5







           RÖNESANS VE 17. YÜZYIL FELSEFESİ               Ɖ   Dinin  baskısı  ortadan  kalkınca,  filozoflar  kişiliklerini
                                                            ortaya  koyabilmişler,  böylece  birçok  sistem  ortaya
                                                            çıkmıştır.
           Rönesans ve 17. Yüzyıl Felsefesini
           Hazırlayan Ortama Genel Bakış                  Ɖ   Filozoflar  artık  din  adamları  değil,  üniversite  öğret-
                                                            menleri ve araştırmacılardır.
                              EDİTÖR YAYINEVİ
           Ɖ   XV  ve  XVI.  yüzyıllarda  önce  İtalya’da  başlayan  ve     Rönesans felsefesine damgasını vuran akım hüma-
             daha sonra Avrupa’da yayılan edebiyat, güzel sanat-  Ɖ
             lar ve bilim alanındaki gelişme, yenilik, ve yeni fikir-  nizm olmuştur. Çünkü felsefe bu dönemde insan mer-
             lere  “Yeniden  Doğuş”  anlamına  gelen  “Rönesans”   kezlidir.
             denilmiştir.                                 Ɖ   Orta Çağ felsefesi cevaplayıcı bir özelliğe sahipken
           Ɖ   Avrupalılar, İslam bilginlerinin okuyup yorumladıkları   Rönesans felsefesi sorgulayıcı, aktif ve değişken bir
             Aristo ve Eflatun gibi İlk Çağ Yunan filozoflarını Endü-  özelliğe bürünmüştür.
             lüs Müslümanları aracılığıyla tanımışlardır.  Ɖ   Orta Çağ felsefesi daha çok Aristoteles ile ilgilenmiş-
           Ɖ   Avrupa  devletleri,  İtalya  Savaşları  (1495-1559)  sıra-  tir. Oysa Rönesans filozofları, bütün Antik Çağ filozof-
             sında  İtalya’daki  Rönesans  hareketlerinden  etkilen-  ları ile ilgilenmiştir.
             miştir.
                                                          Ɖ   Orta Çağ felsefesi kendi içinde uyumlu ve kapalı bir
           Ɖ   Avrupa’da Coğrafi Keşifler’le ticaret gelişmiş ve böy-  sistemdir. Ayrıca tüm öğretiler birbiriyle uzlaştırılmış-
             lece farklı toplumlar tanınmıştır.             tır.  Rönesans  felsefesinde  ise  bir  sistemler  çokluğu

           Ɖ   Matbaanın geliştirilmesiyle bilim ve düşünce yayılma   göze çarpar. Bu yüzden uyumlu bir birlikten uzaktır.
             imkânı bulmuştur..
           Ɖ   İslam  alimlerinin  eserleri  Avrupa  dillerine  çevrilerek   Rönesans Felsefesinin Çeşitli Alanlar
             okutulmuştur. Böylece Batı’da ilmi sahadaki ilerleme-  Hakkındaki Görüşleri
             nin ve teknik gelişmelerin temelleri atılmıştır.
           Ɖ   Rönesans kısa zamanda bütün Avrupa’ya yayılmıştır.   Din anlayışı
             Avrupa’nın  çeşitli  ülkelerinde  farklı  dallarda  kendini
             göstermiştir.  Örneğin;  Fransa’da  sanat,  İngiltere’de   En başta bozulan din görüşü tekrardan orjinal formlarına
             edebiyat, İspanya’da resim vb.               kavuşturulmaya  çalışılmıştır.  İnsanla  Tanrı’nın  arasına
                                                          kimsenin girmemesi gerektiği görüşü ortaya çıkmıştır.
           Rönesans ve 17. Yüzyıl Felsefesine Genel       Bu dönemde yeni bir mezhep olan Protestanlık ortaya
           Bakış                                          çıkmıştır. Protestanlık “Kutsal Kitabı” dokunulmaz temel
                                                          olarak  almıştır.  Öğretisine  dayanak  olarak  da  Aristote-
           Rönesans Felsefesinin Karakteristik Özellikleri  les’in felsefesini almıştır. Bu öğretiye göre; bilginin kay-
                                                          nağı akıl ve deneydir. Bir bilgi kutsal kitaba aykırıysa kut-
           Ɖ   Rönesans  felsefesi  genel  olarak  bir  geçiş  dönemi   sal kitabın dediği doğru kabul edilmelidir.
             felsefesi olarak kabul edilir. Çünkü Orta Çağ düşün-
             cesiyle Yeni Çağ düşüncesi arasında köprü rolü üst-  Rönesans insan doğasında yerleşik olan bir dinin aradığı
             lenmiştir.                                   görülür. Buna “doğa dini” adı verilir. Bu görüşe göre din

           Ɖ   Rönesans coşkulu, parçalı ve yaratıcı yeniliklerle dolu   aklın ürünüdür. İnanç aklın gösterdiğine boyun eğmelidir.
             bir felsefe dönemidir.                       İnsanın doğal yönüne önem vermiştir.
           Ɖ   Dinsel  otoritenin  zayıflamasına  paralel  olarak  bu   Devlet ve hukuk anlayışı
             dönemde  felsefe  bağımsızlaşmış,  deney  ve  akıl  ön
             plana çıkarılmış, skolastik düşünceye karşı çıkılmıştır.  Milli devlet fikri Rönesans’a dayanır. Birtakım belli hakla-
           Ɖ   Orta Çağ’ın “Doğrular kutsal kitapta verilmiştir.” anla-  rın insanın doğasında bulunduğu ve Tanrı’nın bile onları
             yışının  yerini  “Doğrular  insan  aklıyla  ve  deneyimle   değiştiremeyeceğini söyler. İnsan Hakları, Fransız İhtilali
             ortaya çıkar.” anlayışı almıştır.            vb. görüşlerin temelinde bu öğreti vardır.
   82   83   84   85   86   87   88   89   90   91   92