Page 87 - tyt-tum-dersler-konu
P. 87
RÖNESANS VE 17. YÜZYIL BÖLÜM
FELSEFESİ 5
RÖNESANS VE 17. YÜZYIL FELSEFESİ Ɖ Dinin baskısı ortadan kalkınca, filozoflar kişiliklerini
ortaya koyabilmişler, böylece birçok sistem ortaya
çıkmıştır.
Rönesans ve 17. Yüzyıl Felsefesini
Hazırlayan Ortama Genel Bakış Ɖ Filozoflar artık din adamları değil, üniversite öğret-
menleri ve araştırmacılardır.
EDİTÖR YAYINEVİ
Ɖ XV ve XVI. yüzyıllarda önce İtalya’da başlayan ve Rönesans felsefesine damgasını vuran akım hüma-
daha sonra Avrupa’da yayılan edebiyat, güzel sanat- Ɖ
lar ve bilim alanındaki gelişme, yenilik, ve yeni fikir- nizm olmuştur. Çünkü felsefe bu dönemde insan mer-
lere “Yeniden Doğuş” anlamına gelen “Rönesans” kezlidir.
denilmiştir. Ɖ Orta Çağ felsefesi cevaplayıcı bir özelliğe sahipken
Ɖ Avrupalılar, İslam bilginlerinin okuyup yorumladıkları Rönesans felsefesi sorgulayıcı, aktif ve değişken bir
Aristo ve Eflatun gibi İlk Çağ Yunan filozoflarını Endü- özelliğe bürünmüştür.
lüs Müslümanları aracılığıyla tanımışlardır. Ɖ Orta Çağ felsefesi daha çok Aristoteles ile ilgilenmiş-
Ɖ Avrupa devletleri, İtalya Savaşları (1495-1559) sıra- tir. Oysa Rönesans filozofları, bütün Antik Çağ filozof-
sında İtalya’daki Rönesans hareketlerinden etkilen- ları ile ilgilenmiştir.
miştir.
Ɖ Orta Çağ felsefesi kendi içinde uyumlu ve kapalı bir
Ɖ Avrupa’da Coğrafi Keşifler’le ticaret gelişmiş ve böy- sistemdir. Ayrıca tüm öğretiler birbiriyle uzlaştırılmış-
lece farklı toplumlar tanınmıştır. tır. Rönesans felsefesinde ise bir sistemler çokluğu
Ɖ Matbaanın geliştirilmesiyle bilim ve düşünce yayılma göze çarpar. Bu yüzden uyumlu bir birlikten uzaktır.
imkânı bulmuştur..
Ɖ İslam alimlerinin eserleri Avrupa dillerine çevrilerek Rönesans Felsefesinin Çeşitli Alanlar
okutulmuştur. Böylece Batı’da ilmi sahadaki ilerleme- Hakkındaki Görüşleri
nin ve teknik gelişmelerin temelleri atılmıştır.
Ɖ Rönesans kısa zamanda bütün Avrupa’ya yayılmıştır. Din anlayışı
Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde farklı dallarda kendini
göstermiştir. Örneğin; Fransa’da sanat, İngiltere’de En başta bozulan din görüşü tekrardan orjinal formlarına
edebiyat, İspanya’da resim vb. kavuşturulmaya çalışılmıştır. İnsanla Tanrı’nın arasına
kimsenin girmemesi gerektiği görüşü ortaya çıkmıştır.
Rönesans ve 17. Yüzyıl Felsefesine Genel Bu dönemde yeni bir mezhep olan Protestanlık ortaya
Bakış çıkmıştır. Protestanlık “Kutsal Kitabı” dokunulmaz temel
olarak almıştır. Öğretisine dayanak olarak da Aristote-
Rönesans Felsefesinin Karakteristik Özellikleri les’in felsefesini almıştır. Bu öğretiye göre; bilginin kay-
nağı akıl ve deneydir. Bir bilgi kutsal kitaba aykırıysa kut-
Ɖ Rönesans felsefesi genel olarak bir geçiş dönemi sal kitabın dediği doğru kabul edilmelidir.
felsefesi olarak kabul edilir. Çünkü Orta Çağ düşün-
cesiyle Yeni Çağ düşüncesi arasında köprü rolü üst- Rönesans insan doğasında yerleşik olan bir dinin aradığı
lenmiştir. görülür. Buna “doğa dini” adı verilir. Bu görüşe göre din
Ɖ Rönesans coşkulu, parçalı ve yaratıcı yeniliklerle dolu aklın ürünüdür. İnanç aklın gösterdiğine boyun eğmelidir.
bir felsefe dönemidir. İnsanın doğal yönüne önem vermiştir.
Ɖ Dinsel otoritenin zayıflamasına paralel olarak bu Devlet ve hukuk anlayışı
dönemde felsefe bağımsızlaşmış, deney ve akıl ön
plana çıkarılmış, skolastik düşünceye karşı çıkılmıştır. Milli devlet fikri Rönesans’a dayanır. Birtakım belli hakla-
Ɖ Orta Çağ’ın “Doğrular kutsal kitapta verilmiştir.” anla- rın insanın doğasında bulunduğu ve Tanrı’nın bile onları
yışının yerini “Doğrular insan aklıyla ve deneyimle değiştiremeyeceğini söyler. İnsan Hakları, Fransız İhtilali
ortaya çıkar.” anlayışı almıştır. vb. görüşlerin temelinde bu öğreti vardır.