Page 85 - tyt-tum-dersler-konu

BÖLÜM
ORTA ÇAĞ FELSEFESİ
4

ORTA ÇAĞ FELSEFESİ Ɖ Felsefeye dayanarak dini bir dünya görüşü geliştirme
ilk kez Plotinus’ta görülür. Yeni Platonculuk adını ver-
Orta Çağ Felfesini Hazırlayan Ortama Genel diği öğretisinde; Platon felsefesi ile Hristiyanlık öğre-
Bakış tisini sentezlemeye çalışmıştır.

EDİTÖR YAYINEVİ
Ɖ MS 2. yüzyıldan 15. yüzyılın sonlarına, Rönesans’a
kadar olan döneme Orta Çağ adı verilir. Orta Çağ ORTA ÇAĞ FELSEFESİNE GENEL
Batı Roma İmparatorluğu’nun yıkılmasından İstan- BAKIŞ
bul’un fethine kadar geçen süreyi kapsar.
Ɖ Bu dönemde kilise güç kazanmış, skolastik düşünce
Avrupa’nın siyasi, sosyal ve düşünsel hayatında Orta Çağ Felsefesinin Karakteristik
hakim güç hâline gelmiştir. Özellikleri
Ɖ Bu çağda, doğuda İslam rönesansı yaşanırken, Orta Çağ felsefesinin temelinde Tanrı vardır. Bundan
batıda ise Skolastik Düşünce (Dogmatizm) hakim Ɖ
olmaya başlamıştır. dolayı din ve din adamlarına karşı saygı üst düzey-
Ɖ Avrupa’da feodalite hüküm sürmeye devam etmekte- dedir.
dir. İslamiyet bu dönemde ortaya çıkmış ve yayılmış- Ɖ Orta Çağ felsefesi dinsel inançlara dayalı ve bu
tır. inançların sorgusuz kabul edildiği bir görüşe dayanır.
Ɖ Çağın en önemli olayları Haçlı Seferleri’dir. Orta Çağ felsefesi durağan bir yapıya sahiptir. Çünkü
Ɖ
Ɖ Feodalitenin etkisiyle Orta Çağ Avrupası’nda farklı kendinden önceki felsefe anlayışının alınıp savunul-
sınıflar ortaya çıkmıştır.
duğu bir yapıya sahiptir.
Ɖ Bu çağda demokrasi, insan hakları ve özgür düşünce
hakkında yapılan önemli olay İngiltere’de Magna Ɖ Orta Çağ filozofları genellikle din adamlarından oluş-
Carta (Büyük Şart)’ının imzalanmasıdır. muştur. Konuları ise; Tanrı, vahiy, din olmuştur.
Ɖ Bu dönemde ticaretin önemi daha da artmıştır. İpek Ɖ Orta Çağ felsefesi bir toplumun değil bir inancın fel-
ve Baharat yolları en önemli ticaret yolları olmuştur. sefesi olmuştur.
Bu da kültürel alışverişi güçlendirmiştir.
Ɖ Orta Çağ felsefesi, yeryüzündeki hayattan ziyade bu
Orta Çağ Felsefesini Hazırlayan Düşünce dünyadan sonraki hayatla ilgili problemlerle ilgilen-
Ortamı miştir. Ebedi bir mutluluk aranmıştır.

Ɖ İlk Çağ belli bir halkın felsefesiydi. Genel olarak Ɖ Orta Çağ felsefesi dini temellendirme, ilahi hakikat-
Yunan felsefesi olarak anılırdı. Orta Çağ felsefesi din- leri anlama ve anlaşılır kılma çabası ana düşünceleri
sel bir topluluğun felsefesidir. oluşturmuştur.

Ɖ Orta Çağ felsefesi din çerçevesinde otoritelere duyu- Ɖ Orta Çağ felsefesinin yöntemi otoriteye dayanan
lan saygıya dayanır. Bu nedenle bu çağda felsefe vahiy çerçevesinde oluşan, eleştiriye kapalı bir yön-
özgür ve araştırmacı niteliğini yitirir.
temdir.
Ɖ Bu dönemde felsefe inanca ve dinsel doğmalara bağ-
lıdır. Bilimsel çalışmalar engellenir. Dine aykırı felsefi Ɖ İnanç ile akıl arasındaki ilişki söz konusu olduğundan
ve bilimsel düşünceler dile getirilmez. Bunu yapanlar Hristiyan felsefesi; iman ile aklın birbiriyle bağdaşmaz
acımasızca cezalandırılır. olduğunu söyler. Çünkü akıl ancak gördüğüne inanır.
Ɖ Örneğin: Galileo dünyanın yuvarlak olduğunu söyle- Kanıtlanabilir olana bel bağlar. Din ve iman yolunda
mesi üzerine idam cezasına çarptırılmıştır. aklın yapacağı bir şey yoktur.

Ɖ Platon’la birlikte felsefe büyük önem kazanmıştır. Oysa İslam felsefesinde akıl gelip geçici olanı bize gös-
Aristoteles felsefeye duyu ve gözlem bilgisini de ekle-
yince felsefe aklı ön plana çıkarmıştır. Orta Çağ’la terir. Gazali’nin dediği gibi “akılla kavrar, kalp ile tasdik
birlikte hem Aristoteles’in hem de dinin etkisi artmaya ederiz.” Buna kalp gözü adını verir. Akıl tek başına ger-
başlamıştır. çeği kavrayamaz bunun kalp ile desteklemesi gerekir.