Page 11 - DGS HIZLI KONU ANLATIMLI - DATA YAYINLARI
P. 11

ÇARPANLARA AYIRMA VE  ARPANLARA AYIRMA VE
                                               Ç
            36
            36       7. BÖLÜM
                                                       ÖZDEŞLİKLERZDEŞLİKLER
                                                       Ö
                                      ÇARPANLARA AYIRMA

             * Toplam veya fark şeklinde verilen ifadelerin çarpım şeklinde gösterilmesine çarpanlara ayırma
            denir. Bu işlem için üç yöntem vardır.



           1. Ortak Çarpan Parantezine Alma: + veya - ile   2. Gruplandırarak Çarpanlara Ayırma: En az
           ayrılan her terimde ortak çarpanlar araınr ve   dört terimli ifadeleri ikişerli, üçerli gruplara
           yazılır.                                 ayırarak çarpanlara ayırabiliriz.
       DATA YAYINLARI
                          2
           Örneğin; 3x - 2x  = x(3 - 2x)            Örneğin;  ax  -  by  -  bx  +  ay  ifadesine
                            2
              2
           25a  - 50b = 25(a  - 2b)                 bakalım.
           8(x + y) - a(x + y) = (x + y)(8 - a)     ax - bx + ay - by
                                                    x(a - b) + y(a - b) = (a - b)(x + y)





           3. Üç Terimli İfadelerde 1. ve 3. Terimden Faydalanarak Çarpanlara Ayırma: 1. ve 3. terimin çarpanları
           gruplandırılarak çarpılır ve toplanır. Çıkan sonuç ortadaki terimi verdiği takdirde 1. çarpanlar ve 3. çarpan-
           lar ikişerli olarak çarpanlara ayrılır.
                    2
           Örneğin; x  - x - 20 ifadesini çarpanlarına ayıralım.
             2
            x   -  x  -  20

            x         -5      -5x
                                        (-5x) + (4x) = -x ortadaki terimi veriyor.
            x         +4      +4x

            2
           x  - x - 20 = (x - 5) . (x + 4) olur.




                       ÖZDEŞLİKLER                 4. İKİ SAYININ KÜPÜNÜN TOPLAMI
                                                                     2
                                                   3
                                                                              2
                                                        3
          1. İKİ KARE FARKI                        x  + y  = (x + y) . (x  - xy + y )
           2
               2
          x  - y  = (x - y) . (x + y)
                                                   5. İKİ SAYININ KÜPÜNÜN FARKI
                                                   3
                                                                    2
                                                                              2
                                                        3
          2. İKİ SAYININ TOPLAMININ KARESİ         x  - y  = (x- y) . (x  + xy + y )
                                     2
                2
          (x + y)  = (x + y) . (x + y) = x  + 2xy + y 2
                                                      Dikka
                                                      Dikkat!t!
                                                   Çarpanlara ayırma ve özdeşlik içeren soru-
          3. İKİ SAYININ FARKININ KARESİ           larda  sadeleştirme  yapmayı  unutmamak
                2
                                     2
          (x - y)  = (x - y) . (x - y) = x  - 2xy + y 2  gerekir.
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16