Page 9 - DGS HIZLI KONU ANLATIMLI - DATA YAYINLARI

R
26
26 5. BÖLÜM RASYONEL SAYILARASYONEL SAYILAR

* a ve b birer tam sayı ve b ≠ 0 olmak üzere; 2. ÇARPMA İŞLEMİ
a şeklinde yazılan sayılara rasyonel sayılar Varsa pay - payda arasında sadeleştirme
b *
denir. yapılır. Sadeleştirme yoksa paylar çarpılır
paya, paydalar çarpılır paydaya yazılır.
Dikkat!t!
Dikka
y Rasyonel sayılarda paydayı sıfır yapan
değerler sayıyı tanımsız yapar. Örneğin; œ Örnek:
DATA YAYINLARI
.
+
.
» 3 7 -5 0  3 5  7 4  işleminin sonucu kaçtır?



, ... sayıları tanımsız sayı-
, ,
0 0 0 0  5 2  87 
lardır.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
RASYONEL SAYILARDA DÖRT İŞLEM
œ Çözüm:
1. TOPLAMA - ÇIKARMA İŞLEMİ
 1  1 1 
+
.
* Paydaları eşit olan kesirler de paylar toplanır  35  7 4 
.



paya yazılır, ortak payda aynen yazılır.  5 2  87 
1   2 1 
* Payda eşit değil ise önce paydalar eşitlenir 3.1 + 1.1 = += 4 =
1
3
aynı işlem yapılır. 1.2 2.1 2 2 2 2
* Çıkarma işlemi de toplama işlemi gibi yapılır.
œ Örnek:
3. BÖLME İŞLEMİ
1  1  1 
+
 +  1 −  işleminin sonucu kaçtır? * I. terim aynen yazılır, II. terimin çarpma
5  3  2  işlemine göre tersi ile çarpılır.
12 15 25 28 31
A) B) C) D) E) 1 1
15 12 28 31 30 +
œ Örnek: 2 3 işleminin sonucu kaçtır?
œ Çözüm: 1 − 1
5 6
   
 1 + 1  +  1 − 1  A) 25 B) 20 C) 15 D) 10 E) 5
 5 3   1 2 
 (3) (5)   (2) (1)  œ Çözüm: Büyük kesir çizgisi bölme işlemini
 3 5  2 1 
+
 +  −  ifade eder.
 15 15  2 2  1 1
+
 35  2 1 −  + 3 2 5
+
   2 3 +
 15  2  (3) (2) = 6 6 = 6 = 5 30 = 25
.
8 + 1 = 16 + 15 = 31 bulunur. 1 − 1 6 − 5 1 61 1
15 2 30 30 30 5 6 30 30 30
(2) (15) (6) (5)