Page 24 - 2024 kpss eğitim bilimleri özetin özeti

REHBERLİK VE ÖZEL EĞİTİM 245

Akran Temelli Uygulamalar Akran Arabuluculuğu
● Çocuk ve ergenlerin yetişkinlerden çok ● Öğrencilerin birbirleriyle yaşadıkları
kendi yaşıtlarına güvenme eğiliminde
olduklarından hareketle okul psikolojik çatışmaların yine öğrencilerin katılım ve
yardımıyla çözülmesi esasına dayanan
DATA YAYINLARI
danışmanı (veya başka bir uzman) tara-
fından eğitilen öğrencilerin çeşitli konu- bir uygulamadır.
larda yaşıtlarına yardımcı olması esa- ● Temelde bir iletişim süreci olan akran
sına dayanan uygulamalardır. arabuluculuğunda tarafların sorununun
çözümü için tarafsız bir üçüncü kişinin
yardımı aranır.
Akran Danışmanlığı
● Akran ilişkilerinin olumlu bir zemine otur-
● İhtiyaç duyulan desteği sağlayabilecek ması, akranların birbirilerine olan güven-
üst sınıf öğrencilerin birtakım eğitimlere lerinin artması aynı zamanda ortak bir
tabi tutularak, kendi yaşıtlarına veya alt amaç dahilinde sorun çözebilecekleri
sınıf öğrencilerine danışmanlık yapma- özgüvenini kazanmaları hedeflenir.
larıdır. ● Gönüllülük ilkesine dayanır (Hem
● Temel amacı yardım alan öğrencinin çatışma yaşayan tarafların hem de ara-
kendini daha iyi tanıması, tanıtması ve bulucu rolünü üstlenecek öğrenci açısın-
problemlerini çözebilme başarısı göster- dan).
mesidir. Örneğin;
● Akran danışmanı olabilecek nitelikteki Ý Birbiriyle ders esnasında yaşanan bir
öğrenciler gönüllülük esasına dayalı ola- tartışma nedeniyle kavga eden iki öğren-
rak seçilir.
cinin sınıf rehber öğretmeninin süper-
Örneğin; vizyonunda her iki öğrencinin de sevip
Ý Bir psikolojik danışmanın liseye yeni baş- güvendiği başka bir sınıf arkadaşlarının
layan öğrencilerin okula oryantasyonu aracılığıyla iletişime geçerek sorunlarını
için lise son sınıf öğrencilerinden bir ekip çözmesi
oluşturması ve bu öğrencilerin yeni başla-
yan öğrencilere yardımcı olmalarını sağ-
laması Akran Eğiticiliği
● Akranların arkadaşlarını yaşam dönemi
Akran Öğreticiliği itibariyle risk altında oldukları durumlar
konusunda bilgilendirmeleri, onlara reh-
● Başarılı ve başarısı düşük öğrencilerin berlik etmeleri ve onları uygun davranışa
eşleştirilmesi ve başarılı olan öğrenci- teşvik etmeleri esasına dayalı bir uygu-
nin diğer öğrenciye akademik başarısını lamadır.
yükseltmesi için yardımcı olması esa-
sına dayalı bir uygulamadır. ● Daha çok ortaöğretim ve yükseköğretim
kademesinde uygulanır.
● Daha çok ilkokul-ortaokul kademesinde
uygulanır. Örneğin;
Örneğin; Ý Bir lise öğrencisinin sigara içmeye başla-
yan çok yakın arkadaşını sigaranın zarar-
Ý Sosyal Bilgiler dersinde işlenen konuyu ları konusunda yapıcı bir üslupla bilgi-
anlayamayan bir öğrenciye aynı sınıf- lendirmesi ve onu sigarayı henüz tam bir
tan bir arkadaşının öğretmenin bilgisi ve bağımlılık oluşmamışken bırakması için
gözetimi dahilinde yardımcı olması cesaretlendirmesi