Page 14 - tyt-konsensus-felsefe
P. 14
Ahlak Felsefesi Test - 19
5. Günümüz modern toplum yapısı insanları birbirinden 6. Birçok toplumda insan öldürmek, hırsızlık, yalan söyle-
uzaklaştırdı ve yalnızlaştırdı. Yalnızlaşan insan da her mek, dolandırıcılık yapmak hem dini olarak günah hem
kararını yalnızca kendini düşünerek, kendi çıkarları ahlaken kötü hem de yasal olarak suçtur. Bugün İnsan
doğrultusunda vermeye başladı. Diğer insanların varlı- Hakları Evrensel Beyannamesi’ne konu olan bir çok
ğı, ihtiyaçları, yaşama hakkı önemsizleşti, değersizleşti. değer dünya üzerindeki hemen hemen tüm devletler
Yalnız kendi çıkarlarını düşünen başkalarını düşünme- tarafından tanınmakta ve evrensel değerler olarak ka-
yen insanlar zamanla toplumdaki diğer insanları kendi bul edilmekte, bunlara aykırı olan davranışlar hem kötü
çıkarlarını engelleyen düşmanlar olarak görmeye baş- hem de yasal olarak suç sayılmaktadır.
ladı. Bu durum da insanlar arasındaki ilişkiyi kavga ve
savaşa dönüştürdü. Parçada verilenler aşağıdakilerin hangisini örnekler
EDİTÖR YAYINEVİ
niteliktedir?
Parçada anlatılanlar hangi ahlak yaklaşımına uy-
A) Ahlakın göreceli olduğunu
gundur?
B) Ahlakın bireysel olduğunu
A) Hedonizm B) Egzistansiyalizm
C) Ahlakın evrensel olduğunu
C) Egoizm D) Pragmatizm
D) Ahlakın değişken olduğunu
E) Entüisyonizm
E) Ahlakın dinsel olduğunu
7.
✓ Mümkündür. ✗ Mümkün Değildir.
1 Ödev Etiği Entüisyonizm a
(Bergson)
(Kant)
Ahlaksal
2 Pragmatizm Determinizm b
(W. James,
J. Dewey) EVRENSEL (Spinoza)
AHLAK YASASI
MÜMKÜN
MÜDÜR?
Nihilizm
3 (Nietzsche) Egzistansiyalizm c
(Sartre)
Hedonizm
4 Utilitarizm (Aristippos) d
(Bentham,
Mill)
Yukarıdaki görselde evrensel ahlak yasasının mümkün olduğunu ve mümkün olmadığını savunan görüşler ve temsilcileri
verilmiştir. Ancak bazı görüş ve temsilcisi yanlış sütuna yazılmıştır.
Görselin doğru olabilmesi için hangi görüşlerin yerleri değiştirilmelidir?
A) 4 - b, 2 - d B) 3 - a, 1 - c C) 2 - d, 3 - b D) 2 - a, 3 - b, 4 - d E) 1 - c, 2 - a
b) Evrensel ahlak yasasının varlığını kabul edenler: “yalnız tek insan için değil, herkes için yararlı (iyi) olanın gerçekleştirilmesi gere-
kir.” Herkes için iyi olanı yapmak insanı mutluluğa götürür. İşte bu noktada haz
Utilitarizm (Faydacı Ahlak): Temsilcileri J. Bentham ve J.S. Mill’dir. bireysel olmaktan çıkıp evrensel bir yasaya dönüşür.
- J. Bentham: İnsan eylemlerinin amacı mutluluktur. Bu nedenle insanı mut-
luluğa götürecek en yüce haz “Olabildiğince çok sayıda insana en çok fayda Sezgicilik: Temsilcisi H. Bergson’dur. Ona göre insan iyi ve kötüyü ancak sezgi
sağlayan hazdır.” Yani buradaki haz toplumun faydası ön planda düşünülerek ile kavrayabilir. Ulaştığı ilke “kendi sezgine uy ki, hem kendin hem de başkası
seçilirse bizi mutluluğa götürür. için iyi olanı yapmış olasın” dır. İnsan sezgisine dayanarak hareket ederse iyi
- J.S. Mill: İnsan eylemlerinin amacı mutluluktur. Mutluluk yarar ile elde edilebilir. olanı yapmış olur, dolayısıyla herkes için iyi gerçekleştirilir.
“Herkes kendi yararı ile başkalarının yararı arasında uyum kurmalıdır. O halde,
42
