Page 23 - tyt-konsensus-felsefe
P. 23
MÖ 6. Yüzyıl - MS 2. Yüzyıl Felsefesi Test - 38
1. Felsefe tarihinde hayatı, düşünceleri ve öğretisi arasın- 3. Aristoteles’in ahlak hakkındaki görüşleri “Nikomakhos’a
da tutarlılık ve uyum bulunan kişiler olduğu gibi bulun- Etik” adlı eserinde geçer. Nikomakhos, Aristoteles’in
mayan kişiler de vardır. Başka bir ifade ile düşüncelerini oğludur ve bu eseri, Aristoteles’in ölümünden sonra oğ-
ve öğretilerini kendi hayatlarında uygulamaya koyan, lunun yayımlattığı söylenir. Aristoteles, her eylemin iyiyi
onlarla uyum içinde bir hayat sürdürmüş olanların yanı arzuladığını söyler ve bu iyinin ne olduğunu sorgular.
sıra bunun tersini yapanlar da olmuştur. İlk türden bir Her yapılan eylemin bir amacı olduğunu ve bunun iyi
hayat tarzının en aşırı ve en dramatik örneği şüphesiz ile ilgili olduğunu belirtir. Ona göre insan bu iyi ile mutlu
sadece fikirleri ve öğretisine uygun olarak yaşamak olur. Mutluluk, en güzel ve en hoşa gidendir. Mutluluk,
değil gerektiğinde onlar uğruna ölmek, düşünceleri için ruhun amacıdır ve bu amaca uygun davranış, erdeme
can vermektir. İşte Sokrates, kişiliğinde bu iki özelliği en uygun olan davranıştır. Dolayısıyla Aristoteles’e göre
EDİTÖR YAYINEVİ
iyi biçimde bir araya getiren, yani inandığı gibi yaşayan erdemin araştırılması gerekir ve bu erdemler insan ru-
ve inançları uğruna ölen ilk büyük filozof ve düşünür hunun erdemleridir.
olarak karşımıza çıkmaktadır.
Aristoteles’e göre erdemli davranışla ilgili aşağıda-
Parçadan Sokrates ile ilgili hangi yargı vurgulan- kilerden hangisi söylenebilir?
maktadır?
A) Sonuçlarından bütün insanların olumlu olarak etki-
A) Düşünceleri ile davranışları arasında üst düzey bir lendiği davranıştır.
uyum vardır. B) Salt akıl yoluyla düşünüldüğünde iyilik ideasına uy-
B) Düşünceleriyle davranışları uyuşmayan düşünürleri gun davranıştır.
eleştirmiştir. C) Bireyin iyilik hedefine yöneldiği ve mutluluk sağla-
C) Ölüm düşüncesi üzerine kapsamlı araştırmalar yap- yan davranıştır.
mıştır. D) Her durumda iyi niyet hedeflenerek yapılan davra-
D) Her düşünürün düşünceleri için gerektiğinde ölebi- nıştır.
leceğini savunmuştur. E) Bireyin çıkarlarına iyi niyetle yöneldiği davranıştır.
E) Felsefe tarihinde düşüncelerinden dolayı öldürülen
ilk ve tek düşünürdür.
4. Platon'u anlamak istiyorsak onda ruhun ölümsüzlüğü ve
hali hazırda içinde bulunduğu bedenin hayatından önce
2. Platon’un öğrencisi olan Aristoteles, bir diğer önemli bir başka bedende yaşadığı yönündeki Pythagorasçı
sistem filozofudur. Aristoteles’in düşüncelerinin anlaşıl- unsuru; varlığın ezeli-ebedi, bölünmez, hareketsiz vb.
ması için ona iki açıdan bakılabilir. Birincisi, eserlerinde olması gerektiği yönündeki Parmenidesçi unsuru; insan
kendinden önceki filozofların düşüncelerine yer vermesi ruhunda bir takım genel kavramlar olduğu, bunların ve
ve onların ele aldığı problemleri ayrıntılı olarak incele- ancak bunların biliminin yapılabileceği yönündeki Sok-
yerek kendi çözüm yollarını göstermesidir. Bu yönüyle ratesçi unsuru vb. özenle birbirlerinden ayırt etmek ve
ilk felsefe tarihçisi olarak da kabul edilen Aristoteles, Platon'un bütün bu unsurlara nasıl dayandığını görmek
problemlere sistematik açıdan yaklaşmış ve öğretici bir gerekir. O halde Platon büyük bir eklektiktir ve onda ger-
dil kullanmıştır. İkincisi ise yapmış olduğu çalışmalarıyla çekten yeni olan şey de belki tahmin edildiğinden daha
felsefenin dışında birçok alana (bilim, sanat vb.) katkısı azdır.
ve günümüze etkisidir.
Parçaya göre Platon ve felsefesinin anlaşılması
Parçadan Aristoteles ile ilgili hangi yargıya ulaşıla- hangi faktöre bağlanmıştır?
maz?
A) Onun içinde bulunduğu dönemin genel özelliklerinin
A) İlk felsefe tarihçisidir. Ondan önceki düşünürleri bilinmesine
Aristoteles'den öğreniriz. B) Onun düşüncelerinin etkilediği kişi ve dönemlerin
B) Kendinden önceki düşünceleri sistematik olarak in- incelenmesine
celemiştir. C) Düşüncelerine öncül olan düşünür ve düşünceleri-
C) Yalnızca bilgi ve ahlak felsefesi üzerine düşünce nin bilinmesine
üretmiştir. D) Onun düşüncelerini etkileyen dinsel ve metafizik
D) Öğretici bir dil ve üslup kullanarak felsefenin yayıl- ögelerin incelenmesine
masına katkı sağlamıştır. E) Düşüncelerine etki eden bilimsel bilgilerin incelen-
E) Platon ve onun sistematik felsefesinden etkilenmiştir. mesine
79