Page 15 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 15

PERMÜTASYON (DIZILIŞ)ASYON (DIZILIŞ)
            PERMÜT                                                                          1. ÜNİTE    15
            •   n ve r birer doğal sayı ve r ≤ n olmak üzere n elemanlı bir kümenin birbirinden farklı r tane elemanlarından oluşan di-
               zilişlerin her birine n'nin r'li bir permütasyonu denir. Permütasyon sayısı ile farklı dizilişlerin sayısı kastedilmektedir.
                                                                                    n!
             {   n elemanlı bir kümenin r'li permütasyonlarının sayısı P(n,r) ile gösterilir ve P(n,r) =     ile hesaplanır.
                        n!    n!                                                   (n-r)!
             •  P(n,0) =     =    = 1 olur�
                       (n-0)!  n!
                         n!    n!
             •  P (n,n) =    =    = n! olur� (n tane farklı elemanın yan yana diziliş sayısıdır.)
                       (n-n)!  0!
            Permütasyonda Kısa Yollarollar
            Permütasyonda Kısa Y
             P(n, 0) = 1                    P(n, 1) = n                     P(n, n - 1) = n!
       EDİTÖR YAYINLARI
                                                                                         .
                                                                            P(n, r) = n(n - 1)    (n - 2) ��� (n - r + 1)
             P(0,0) = 1                     P(n, n) = n!
                                                                                           r tane
            ̛    Örnek: Aşağıda verilen soruların çözümlerini inceleyiniz.
                                  Soru                                          Çözüm
             A = {1, 2, 3} kümesinin ikili permütasyon sayısı kaçtır?  s(A) = 3 olup P(n,r)'de n = 3 ve r = 2 dir.
                                                                           ..1
                                                                      ! 3  32
                                                            Pn r(, )          6
                                                                   (   )!  1
                                                                   32
                                                            Pn(, )1   P( ,)7 2
                                                              n!      ! 7   nn(  1 )!  76 ii  ! 5
             P(n,1) = P(7,2) ise n kaçtır?
                                                             n (  1 )!  (72  )!  n (  1 ) !  ! 5
                                                                                 n  i  42
                                                                                    76
             Bir A kümesinin 3'lü permütasyon sayısı 120 ise s(A)   s(A) = n olsun.
             kaçtır?                                                    nn (  1 )( n 2  )  n (  3 ) !
                                                            Pn (, ) 3  120              120
                                                                             n (  3 ) !
                                                                             nn (  1 )( n 2  ) 120
                                                                                      n   6  oluur.

            ̛    Örnek: A = {a, b, c, d, e, f} kümesinin 3'lü permütasyonların kaç tanesinde "c" bulunur?
                                                                   6!
            ̚    Çözüm: I. Yol: s(A) = 6 olup 3'lü permütasyon sayısı: P(6,3) =   (6-3)!   = 120 "c" nin bulunmadığı {a, b, d, e, f}
                                                          4   5 = 60 dır.
            kümesinin 3'lü permütasyon sayısı P(5,3) =   5!    = 3  . .
                                                (5-3)!
            P(6,3) - P(5,3) = 120 - 60 = 60 olur�
                          "c" nin bulunmadığı 3'lü permütasyon sayısı
                  Tüm 3 lü permütasyon sayısı
            II. Yol:  c            c              c          3 elemanlı olduğu için 3 çizgi çizdik, c'yi kümeye
                     5  .  4  +   5   4  +    5   4  =  60  aldık ve 3 durumu inceledik.
                                               .
                                   .
            ̛    Örnek: 6 kişiden 4'ü, 4 kişilik bir banka kaç farklı şekilde oturabilir?
                                                                   64
            ̚    Çözüm: I. Yol: 6 elemanın 4'lü permütasyonlarının sayısı olup  P(, )   (64 ! 6  )!    ! 6 ! 2    360  olur.
            II. Yol:    6     5    4    3           Bank 4 kişilik olduğu için 4 çizgi çizdik ve tüm durumların sayısı
                                                    . . .
                  6 kişiden  Kalan 5   Kalan 4   Kalan 3   6   5   4   3 = 360 dır.
                    biri   kişiden   kişiden   kişiden
                            biri    biri    biri
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20