Page 160 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 160
160
Gelecek Zaman (-ecek/-acak) Geniş Zaman (-r)
• Fiilde bildirilen işin söylenme zamanından sonra ger- • Fiilde bildirilen işin herhangi bir zamanda yapıldığı
çekleşeceğini ya da yapılacağını ifade eden kiptir. veya yapılacağı anlamını taşıyan kiptir.
• Gelecek zaman kip eki “-acak/-ecek” ekidir. • Geniş zaman kip eki “-r, -ır, -ir, -er...” ekleridir.
̛ Örnek: Ő Haftaya sınavlarımız başlayacak� ̛ Örnek: Ő Akşamları süt içer�
Ő Tüm mirasını bana bırakacak� Ő Uyumadan önce kitap okur�
Ő Dayımlar yarın akşam bize gelecek� Ő Sınavlara uğurlu kalemiyle girer�
{ Not: Eylemin henüz gerçekleşmediği zamandır. Fii- { Not: “Her” anlamını ifade eder ve genel durumları
lin içinde bulunulan zamandan sonra gerçekleşeceğini, yansıtır. Eylemin her zaman yapıldığını belirtir.
EDİTÖR YAYINLARI
şimdilik tasarı hâlinde olduğunu bildirir.
̛ Örnek: Haftada bir gün ziyaretime gelir� (Eylem her
̛ Örnek: Bu yılki festivale sanatçılar katılacak� (Sa- hafta yapılmaktadır.)
natçıların festivale katılma durumları henüz gerçekleş-
memiştir.)
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem haber 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiil farklı bir kip-
kiplerinden biriyle çekimlenmemiştir? le çekimlenmiştir?
A) Ayşe teyzem ara sıra bize de gelir. A) Misafirler köy ve civarını yarım saatte dolaştılar.
B) Bence sen onu hemen almalısın! B) Henüz pek kurumamış olan çimento döşemenin
üzerine oturmuş.
C) Aradığın her şeyi burada bulabilirsin.
C) Söylediklerini tedirginlikle dinliyordu.
D) Kırılmış dalları ağacın o sakin yelde.
D) Yetkilileri görünce yollar için ne gerekiyorsa söy-
leyelim.
Çözüm: Haber (bildirme) kipleri, fiillere zaman anlamı ka-
tan kiplerdir. Buna göre B seçeneğinde gereklilik bildiren
“almalısın” yüklemi haber kipiyle çekimlenmemiştir. Çözüm: A, B ve C seçeneklerinde fiiller haber kipiyle
çekimlenirken D seçeneğinde “söyleyelim” fiili istek bildir-
A → gelir → Geniş zaman
mektedir ve dilek kipiyle çekimlenmiştir.
C → bulabilirsin → Geniş zaman
D → kırılmış → Duyulan geçmiş zaman
4. I. Bir gün yine gözleri perdenin arkasına çevrilmiş.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, fiile eklenen
“-miş/-mış” eki cümleye “başkasından duyulma, ak- II. Tepesine doğru yükselen güneş gözlerini kamaş-
tarılma” anlamı katmaktadır? tırıyor.
III. Farkında olmadan bulunduğu duruma gülümsedi.
A) Az ışıkta okuyorsun, gözün kanlanmış.
IV. Eşyalarını toplayıp bir an önce git burdan!
B) Ayşe dün sinemaya gitmiş ama filmi beğenmemiş.
Numaralandırılan cümlelerin hangisinde yüklem
C) Soğuktan dudakların çatlamış, biraz krem sür.
farklı bir kiple çekimlenmiştir?
D) Çok yorulmuşsun, dinlenmen gerek.
A) I B) II C) III D) IV
Çözüm: A, C ve D seçeneklerinde “-mış/-miş” eki cüm-
lelere “görülen, şahit olunan bir durum” anlamı katmıştır. Çözüm: I numaralı cümle duyulan geçmiş zaman, II nu-
B seçeneğinde ise “beğenmemiş” yükleminde kullanılan maralı cümle şimdiki zaman, III numaralı cümle de görü-
“-miş” eki, cümleye “başkasından duyulma” anlamı kat- len geçmiş zaman haber kipleriyle çekimlenmiştir. IV nu-
mıştır. Ayşe’nin sinemaya gittiği ve sinemadaki filmi be- maralı cümlede haber kipi yoktur ve emir bildiren cümle,
ğenmediği başkasından duyulmuştur. diğer cümlelerden farklı olarak dilek kipiyle çekimlenmiştir.
