Page 29 - 8. SINIF TÜRKÇE DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

METİN TÜRLERİ PARAGRAF TESTİ 14

1 Edebiyat, duygu ve düşünceleri söz ya da yazıyla etkili bir 3 Hikâye bir olay etrafında şekillenen ve gerçeğe uygun
şekilde anlatma sanatıdır. Duygu, düşünce ve hayalleri olarak kurgulanmış metinlere verilen isimdir. Hikâyede
sözlü ya da yazılı olarak, etkileyici bir şekilde anlatma anlatılan olay genellikle yüzeyseldir ve okurda merak
isteği edebiyatın doğmasına neden olmuştur. Edebiyatın oluşturur. Hikâyede birden çok kahraman olabilir. Ancak
oluşumu içerisinde yazının biçim ve içerik özelliklerine o her hikâyenin genellikle bir veya iki asıl kahramanı var-
yazının türü denmektedir. Oluşan metin türleri, anlatım dır. Hikâyede kahramanlar anlatılırken de ayrıntıya yer
özellikleri ve içerikleri bakımından bilgilendirici ve hikâye verilmez. Hikâyelerde kahramanlar insan dışındaki var-
edici metinler olarak sınıfl andırılır. Ayrıca duyguların ön lıklar da olabilir. Böyle durumlarda hikâyede kahramanlar
plana çıkarıldığı şiir türü de metin türleri içerisinde değer- aranmayıp varlık kadrosu aranır.
lendirilir.
Yukarıdaki parçaya göre aşağıdakilerden hangisi
Yukarıdaki parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin söylenemez?
cevabı yoktur?
A) Hiçbir hikâye tek bir kişi etrafında şekillenemez.
A) Metin türlerinin tasnifinde dikkate alınan özellik ne- B) Bir sokak köpeğinin yaşamı herhangi bir olağanüs-
dir? tülük olmaksızın anlatıldığında da oluşan metin türü
B) Edebiyatın ortaya çıkışında etkili olan durumlar ne- hikâyedir.
lerdir? C) Hikâyelerde asıl kahramanlar dışında da kişi ya da
C) Metin türünün tanımı ve metin türlerinin tasnifi ilk kez varlıklara rastlanabilir.
kim tarafından yapılmıştır? D) Hikâyelerdeki kahraman tanıtımı ve olay anlatımı de-
D) Metin türleri temelde hangi sınıflara ayrılır? rinlikli yapılmaz.

2 Olmuş veya olabilecek olayları belli bir plan çerçevesi
içinde yer ve zamana bağlı olarak anlatan yazı türüne
hikâye (öykü) denir. Hikâye, metin türü konusunun hikâye
edici metinler başlığı altında değerlendirilir. Hikâyelerde 4 Hikâye serim, düğüm ve çözüm olmak üzere üç bölüm-
yaşanmış ya da yaşanabilir olaylar anlatılır. Dar bir zaman den oluşur. (I) Bazı hikâyelerde bu üç bölümün tamamı
dilimini kapsar. Olayla ilgili yer ve zaman bellidir. Romana bulunmayabilir. (II) Serim, hikâyenin ilk bölümüne verilen
göre kısa eserlerdir. Karakter sayısı azdır. Serim, düğüm isimdir. Bu bölümde genellikle asıl kahraman ve yaşadığı
ve çözüm bölümlerinden oluşur. Kısa soluklu eserlerdir. çevre tanıtılır. (III) Düğüm bölümünde olay karmaşık hâle
Olay, başlangıçtan sona doğru giden bir olayın anlık par- gelir. Kahraman bu bölümde sürekli bir mücadele içinde-
çasıdır. Farklı bakış açılarıyla anlatılabilir. dir. (IV) Çözüm bölümü de hikâyede anlatılan olayın iyi

Yukarıdaki parçaya verilebilecek en uygun başlık veya kötü bir şekilde sonlandırıldığı bölümdür.
aşağıdakilerden hangisidir? Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerden han-

A) Hikâye ve Roman B) Hikâye Edici Metinler gisi anlatımın akışını bozmuştur?
C) Hikâyenin Unsurları D) Hikâye Türü A) I B) II C) III D) IV

Markaj Yayınları / 8. Sınıf Türkçe
MARKAJ YAYINLARI 29