Page 24 - 8. SINIF TÜRKÇE DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 24
PARAGRAF TESTİ 11 YAZIM KURALLARI
5 Bağlaç olan “ki”, yapım eki olan “-ki” ile yazımda sıkça 7 Sayılar harfl erle de yazılabilir. Cümle içinde geçen “bin
karıştırılmaktadır. Bağlaç olan “ki”nin birkaç kullanımı yıldan beri” ifadesi bu nedenle doğrudur. Birden fazla
haricinde kendinden önceki kelimeye bitişik yazılması kelimeden oluşan sayıların para ile ilgili işlemler dışında
yazım yanlışına neden olur. İstisna olan kullanımlar ayrı yazıldığını bilmek önemlidir. Bu kuralın bir istisnası
“sanki, oysaki, mademki, belki, hâlbuki, çünkü, meğerki, da “Adları sayılardan oluşan iskambil oyunları bitişik
illaki” sözcükleridir. Bu istisnalardan “çünkü” bağlacında yazılır.” kuralında görülmektedir. Bu kurala göre “beştaş,
ayrıca diğerlerinden farklı olarak ekteki ünlü de değişime dokuztaş” gibi oyun adları cümle içinde kullanılırsa bitişik
uğramıştır. yazılması gerekir. Ayrıca yüzde ve binde işaretleri yazılır-
Yukarıdaki parçaya verilebilecek en uygun başlık ken sayılarla işaret arasında boşluk bırakılmaz.
aşağıdakilerden hangisidir? Yukarıdaki parçada aşağıdaki kullanımlardan hangi-
siyle ilgili bir açıklamaya yer verilmemiştir?
A) “Ki” Bağlacı ve “-ki” Ekinin Yazımı
B) “Ki”nin Sözcüğe Bitişik Yazıldığı Durumlar A) Osmanlı padişahlarından II. Mehmet, İstanbul’u fet-
C) Bağlaç Olan “Ki” hettiğinden dolayı “Fatih Sultan Mehmet” olarak bi-
linir.
D) Yazımı Karıştırılan Kelime ve Ekler
B) Geçen yıla göre %1,6 zarar ettiği gerçeğini görmüyor
mu?
C) Verdiği çekte ikibinyediyüzTL yazıyormuş.
D) Çocuklar yedikiremit oynamak için aşağıya indi.
6 Kısaltma; bir kelimenin, terimin veya özel adın, içerdiği
harfl erden biri veya birkaçı ile daha kısa olarak ifade
edilmesi ve simgeleştirilmesidir. Kısaltmaların yazımında
gözetilmesi gereken bazı kurallar vardır. Bunlardan ilki
“Kuruluş, ülke, kitap, dergi ve yön adlarının kısaltmaları
her kelimenin ilk harfinin büyük olarak yazılmasıyla yapı-
lır.” kuralıdır. Önemli kurallardan bir diğerinde, ölçü birim-
lerinin uluslararası kısaltmalarının kullanılması gerektiği
belirtilir. Bu kurala göre uzunluk birimlerinin kısaltmaları
olarak cm (santimetre), km (kilometre); ağırlık birimleri-
nin kısaltması olarak da g (gram), kg (kilogram) kullanıl- 8 Belirtisiz isim tamlamaları, sıfat tamlamaları, birleşik fiil-
malıdır. “Kuruluş, kitap, dergi ve yön adlarıyla ölçülerin ler, ikilemeler, kısaltma grupları ve kalıplaşmış çekimli fiil-
dışında kalan kelime veya kelime gruplarının kısaltılma- lerden oluşan ifadeler yeni bir kavramı karşıladıklarında
sında, ilk harfl e birlikte kelimeyi oluşturan temel harfl er birleşik kelime olurlar. Birleşik kelimeler belirli kurallar
dikkate alınır. Kısaltılan kelime veya kelime grubu; özel çerçevesinde bitişik veya ayrı olarak yazılır. Örneğin “bir-
ad, unvan veya rütbe ise ilk harf büyük; cins isim ise ilk biri” ve “hallolmak” örneklerinde görüldüğü gibi ses düş-
harf küçük olur.” kuralına göre de “Almanca” ifadesini mesine ya da türemesine uğrayan birleşik kelimeler biti-
“Alm.”, “edebiyat” ifadesini “edb.” olarak kısaltmamız şik yazılır. Birleşme sırasında kelimelerinden hiçbiri veya
gerekir. ikinci kelimesi anlam değişikliğine uğramayan “köpek
Yukarıdaki parçanın dil ve anlatım özellikleriyle ilgili balığı, ada çayı” gibi birleşik kelimeler de ayrı yazılır.
olarak; Yukarıdaki parçadan aşağıdakilerden hangisi hak-
I. Tanımlama kullanılmıştır. kında bilgi sahibi olunamaz?
II. Örneklendirmeden yararlanılmıştır. A) Birleşik kelime oluşturabilecek sözcük gruplarının
III. Açıklayıcı anlatımla oluşturulmuştur. hangileri olduğu
IV. Anlatımda benzetmeden yararlanılmıştır. B) Birleşme sırasında ses olayı görülen birleşik kelime-
lerin nasıl yazılacağı
yargılarından hangileri söylenebilir?
C) Anlam kaybına uğramayan birleşik kelimelerin nasıl
A) I ve III B) II ve IV yazılacağı
C) I, II ve III D) I, III ve IV D) Ara yönleri bildiren kelimelerin nasıl yazılacağı
24 Markaj Yayınları / 8. Sınıf Türkçe
MARKAJ YAYINLARI
