Page 30 - 8. SINIF TÜRKÇE DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 14 METİN TÜRLERİ

5 Bir hikâyeyi okurken “Karşımızda biri var da bize hikâyeyi 7 ve 8. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
o anlatıyor.” hissine kapılırız. Bu kişi çoğu zaman yaza-
rın kendisi sanılır. Oysa yazar, bir hikâyeyi anlatmak için Hikâye türü, romandan daha kısadır. Hikâyede temel öge
kurgusal bir yapı oluşturur. Oluşturulan bu yapı; olayları olaydır. Romanda ise temel öge karakter, yani kişidir. Hikâ-
ve olaya bağlı zamanı, mekânı, olayı yaşayanları okura yeler olay üzerine kurulur, romanlar ise kişi üzerine kuru-
aktarmakla görevlidir. Anlatıcı olarak adlandırılan bu yapı, lur. Hikâyede kahramanların tanıtımında ayrıntıya girilmez,
aktarım yaparken birinci tekil ya da çoğul kişi ekleri kulla- kahramanlar her yönüyle tanıtılmaz. Romandan farklı olarak
narak hikâyenin içinden biriymiş gibi bir tavır takınabilir. hikâyede kişiler sadece olayla ilgili yönleriyle anlatılır. Bu yüz-
Yahut üçüncü tekil ya da çoğul kişi eklerini kullanarak den hikâyelerdeki kişiler bir karakter olarak karşımıza çık-
hikâyedeki kahramanlardan biri olmadığını belli eder.
maz. Hikâyede tek olay bulunmasına karşılık romanda bir-
Yukarıdaki parçaya göre aşağıdakilerden hangisi birine bağlı olaylar zinciri vardır. Romandaki olaylardan her
“anlatıcı” ifadesinin tanımıdır?
biri hikâyeye konu olabilir. Öyküde, olayın geçtiği yer (çevre)
A) Yazarın, hikâyedeki olay, mekân, kişi ve zaman un- sınırlıdır ve ayrıntılı olarak anlatılmaz. Romanlarda olaylar çok
surlarını belirtmek için seçtiği hikâye kahramanıdır. olduğu için olayların geçtiği çevre de geniştir. Bu çevreler
B) Yazarın hikâyedeki bir karakter ya da dışarıdan bir çok ayrıntılı olarak anlatılır. Hikâyeler kısa olduğu için anlatım
gözlemci olarak kurguladığı ve hikâyeyi okura aktar- yalın, anlaşılır ve özlüdür. Romanlarda ise anlatım daha ağır
makla görevli kurgusal yapıdır.
C) Hikâye yazarının birinci veya üçüncü şahıs eklerini ve sanatlıdır.
kullanarak olayları okura aktarırken aldığı isimdir.
D) Hikâye kişilerini okura tanıtmak amacıyla yazılmış,
hikâyenin anlamca dışında kalan açıklayıcı parçalar-
dır.

7 Buna göre;

Özellik Roman Hikâye
I. Temel Unsur Kahraman Olay

II. Olay Sayısı Tek Birden fazla

6 Toplumların ve fertlerin başından geçmiş veya geç- III. Çevre Anlatımı Detaylı Yüzeysel
mesi mümkün olayları geniş olarak ayrıntılarıyla anla- IV. Biçim Uzun Kısa
tan yazı türüne roman denir. Romanlarda yaşanmış ya
da yaşanabilir olaylar anlatılır. Geniş bir zaman dilimini
kapsar. Olayla ilgili yer ve zaman bellidir. Serim, düğüm tablonun hangi satırında bir bilgi yanlışı vardır?
ve çözüm bölümlerinden oluşur. Hikâyeye göre uzun A) IV B) III C) II D) I
eserlerdir. Karakter sayısı fazladır. Olay, yer, zaman ve
kişiler romandaki temel unsurlardır ve unsurlar arasında
bir bütünlük söz konusudur. Ayrıntılı betimlemeler yapılır,
betimleyici ve öyküleyici anlatım türlerinden yararlanılır.

Bu parçada;
I. Karşılaştırma III. Tanımlama 8 Yukarıdaki parçanın konusu aşağıdakilerden hangi-
II. Örneklendirme IV. Benzetme sidir?

yukarıdaki düşünceyi geliştirme yollarının hangile- A) Roman türünün tarihsel gelişimi
rinden faydalanılmıştır? B) Hikâye edici metin türleri

A) I ve III B) II ve III C) Hikâye türünün roman türüyle olan benzerlikleri
C) I, II ve IV D) II, III ve IV D) Roman ve hikâyenin farkları

30 Markaj Yayınları / 8. Sınıf Türkçe
MARKAJ YAYINLARI