Page 39 - 8. SINIF TÜRKÇE DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

PARÇADA ANLAM PARAGRAF TESTİ 19

1 Cümleleri karışık olarak verilen bir paragrafı anlamlı bir 3 Yazar, metni yazarken her paragrafta konunun farklı bir
bütünlük hâlinde yeniden kurmak, yapboz oynamaya yönünü işler. Anlattığı bir konudan farklı bir konuya geçiş
benzer. (I) Parçalar arasındaki anlam akışını, neden-so- yaptığında, yeni bir paragrafa da geçmesi gerekir. Sınav-
nuç ilişkilerini doğru bir şekilde analiz edersek cümle- larda iki ayrı düşüncenin işlendiği bölümler bir paragraf
leri anlamlı bir paragraf hâline getirebiliriz. (II) Paragraf olarak verilir ve bizden bu paragrafı bölmemiz istenir. Bu
oluşturmaya yönelik sorular çözülürken şunlara dikkat tip sorularda yapılacak iş, her bir cümlede anlatılanı bir iki
edilmelidir: (III) Verilen cümleler bir olay yazısından alın- sözcükle belirlemektir. Daha sonra belirlenen bu ifadeler
mışsa olayların gerçekleşme sırası, düşünce yazısından karşılaştırılmalıdır. Görülecektir ki bir kısım cümlelerde
alınmışsa mantık sırası gözetilmelidir. (IV) Öncelikle bir konudan bahsedilirken diğer cümlelerde ise başka
bütün cümleler okunmalı ve cümleler arasındaki anlam bir konudan söz ediliyor. Yapılacak en son iş, yeni, farklı
ilişkileri çerçevesinde, metnin genelinde neyin anlatıldığı konuya geçilen ilk cümleyi veya konuyla ilgili bakış açısı-
tespit edilmelidir. nın değiştiği ilk cümleyi belirlemektir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi ikisinin Yukarıdaki parçanın ana fikri aşağıdakilerden han-
yeri değiştirilirse parça anlamlı olur? gisidir?
A) I ve II B) I ve III A) Paragraf, arasında konu bütünlüğü olan cümleler top-
C) II ve IV D) III ve IV luluğu olduğundan konunun farklı bir yönüne değinen
cümleler farklı paragraflara aittir.
B) Paragraflar arasında konu bütünlüğü olması gerekti-
ğinden bir parçada birden fazla konu işlenemez.
C) Metni iki parçaya bölme sorularında yapılması gere-
ken konuyu ve ana fikri tespit etmektir.
D) Yeni bir paragrafa geçmeyi gerekli hâle getiren en
önemli etken bakış açısının değişimidir.

2 Paragraf tamamlama sorularında, parçanın bazı bölüm-
lerinde boşluklar bırakılır ve bu boşluklara getirilebile-
cek uygun cümleler sorulur. Bu tür durumlarda parçanın
anlam ve yapı özellikleri dikkate alınmalıdır. Örneğin par- 4 Bir paragrafı oluşturan cümleler aynı düşünce etrafında
çadaki boşluğun önündeki cümlede bir durumun nede- örgütlenir, aynı konuyu anlatır. Farklı bir konu, farklı bir
ninden bahsediliyorsa boşluğa bu nedenin doğurduğu paragraf demektir. Bir paragrafta anlatılan düşünceyle
sonuçtan bahseden bir cümle getirmek mantıklı olacak- uyumlu olmayan, çelişen cümleler o paragrafın akışını
tır. Ya da boşluktan önceki cümlede düşüncenin yönü- bozar. Paragrafın akışını bozan cümleyi çıkardığımızda,
nün değiştiğini belirten bir bağlaç (ama, oysa, lakin vb.) bu cümlenin öncesindeki ve sonrasındaki cümleler ara-
varsa boşluğa getirilecek cümle kendinden öncekilerin sında anlamlı bir geçiş olduğunu görürüz.
aksi yönde bir görüşten bahsetmelidir.
Yukarıdaki parça aşağıdaki sorulardan hangisine
Yukarıdaki parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi cevap olarak söylenmiş olabilir?
söylenemez?
A) Parçanın ana fikri nasıl tespit edilir?
A) Parçada örneklendirme kullanılmıştır. B) Bir paragrafı oluşturan cümleler arasındaki anlam il-
B) Tartışmacı anlatım biçiminden yararlanılmıştır. gileri neler olabilir?
C) Parçada gereklilik bildiren cümleler kullanılmıştır. C) Parça tamamlama sorularını çözerken dikkat edilme-
D) Parçanın yazılma amacı bir soru tarzının nasıl çözü- si gerekenler nelerdir?
lebileceği üzerine açıklamalar yapmaktır. D) Parçada akışı bozan cümle nasıl tespit edilir?

Markaj Yayınları / 8. Sınıf Türkçe
MARKAJ YAYINLARI 39