Page 40 - 8. SINIF TÜRKÇE DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 40

PARAGRAF TESTİ  19                                                           PARÇADA ANLAM

       5  Yazar veya şairler bir konu aracılığı ile belirli bir anla-  7  Parçada ana düşünce ortaya konurken bu düşünceyi
          tım yöntemini kullanarak okuyucuya bir mesaj ulaştırır.   açıklayıcı ve destekleyici nitelikte başka düşüncelerden
          Parçada okuyucuya verilmek istenen asıl düşünceye     yararlanılır. İşte parçada ana düşünceye zemin oluşturan
          ana  düşünce  denir.  Bir  parçanın  yazılmasının  amacı   bu düşüncelere yardımcı düşünce denir. Yardımcı düşün-
          ana düşüncedir, parçanın konusu da parçanın yazımı    celer parçada sayı olarak birden fazladır. Parçayı tam
          için araç niteliğindedir. İyi bir paragrafta ana düşünce   olarak kapsamaz. Ana düşüncenin sınırlarını çizer. Ana
          bir cümle şeklinde parçanın başında, sonunda veya her-  düşüncenin anlaşılmasını sağlayıcı niteliktedir. Parag-
          hangi bir yerinde verilir. Paragraftaki diğer cümleler ise   rafta yardımcı düşünceleri bulma amacıyla çeşitli soru
          ana düşünceyi açıklayıcı ya da destekleyici nitelikte olur.  tarzları geliştirilmiştir. Bunlardan en önemlileri, verilen
                                                                paragraftan hangi düşünceye ulaşıp ulaşamayacağımızı
          Yukarıdaki parçanın yazılma amacı aşağıdakilerden
          hangisidir?                                           soran paragraf sorularıdır.
                                                                Yukarıdaki parçaya göre “yardımcı fikirler” ile ilgili aşa-
          A)  Parçada ana fikrin nasıl tespit edilebileceğini açıkla-
             mak                                                ğıdakilerden hangisi söylenemez?
          B)  Ana fikir hakkında bilgi vermek                   A)  Ana fikrin anlaşılırlığına etki eder.
          C)  Konu ve ana fikir arasındaki farka dikkat çekmek  B)  Kapsayıcılığı ana fikir kadar geniş değildir.
          D)  Ana fikir kavramını tanımlamak                    C)  Ana fikirden bağımsız olarak her parçanın kendi öze-
                                                                   linde belirlenen düşüncelerdir.
                                                                D)  Birden fazla yardımcı fikrin birleşimi ana fikri verir.














                                                             8  Bütün paragrafl ar bilgi verme amacıyla oluşturulmaz.
                                                                Bazı paragrafl arda amaç okurda estetik zevk uyandır-
                                                                maktır. Bu parçalarda genellikle betimleyici anlatımdan
                                                                yararlanılır. Betimleyici anlatım denince akla ilk gelen,
                                                                varlıkların dış görünümlerini gözde canlandırılabilir hâle
                                                                getirmek olsa da içsel süreçlerin ve duyguların anlatımı
                                                                da bir nevi betimlemedir. Paragrafta kullanılan duygular
       6  Konuyu en iyi şekilde kapsayıp yansıtan ve birkaç söz-  ve duyular, durumları daha iyi anlamamıza yardımcı olur.
          cükten oluşan sözcük grubuna başlık denir. Başlık; ilgi   Paragrafta duygu kullanımı, yazarın iç dünyasına ait piş-
          çekici ve düşündürücüdür. Konu hakkında bilgi verir. Ana   manlık, küçümseme, beğenme, korku, sitem vb. izlenim-
          düşünceyi  çağrıştırır.  Parçanın  bütünü  okunduğunda   lere yer vermesidir. Paragrafta duyulardan yararlanma
          daha iyi kavranır.                                    ise yazarın “görme, işitme, dokunma, tatma, koklama”
          Bu parçada başlıkla ilgili;                           duyularından yararlanmasıdır.
          I.  Parçada bulunduğu yer                             Yukarıdaki parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin
                                                                cevabı yoktur?
          II.  Tanımı ve işlevi
          III. Kısa seçilmesindeki temel neden                  A)  Paragraflar hangi amaçlarla yazılabilir?
          IV. Konu ve ana fikirle olan ilgisi                   B)  Betimleyici anlatım nedir?
                                                                C)  Paragrafta duygu ve duyu kullanımının kişiye sağla-
          yukarıdaki özelliklerden hangilerine değinilmiştir?
                                                                   dığı yararlar nelerdir?
          A) I ve II         B) I ve III                        D)  Paragrafta  duygu  ve  duyu  kullanımının  etkili  olabil-
          C) II ve IV        D) III ve IV                          mesi için hangi önlemler alınmalıdır?

        40    Markaj Yayınları / 8. Sınıf Türkçe
                                         MARKAJ YAYINLARI
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45