Page 84 - 9. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları

¦ §
84
84 DOĞAL SİSTEMLER
8. OKYANUS AKINTILARININ SICAKLIĞA ETKİSİ

Labrador Doğu Grönland
Oyoşiyo
Alaska
Kanarya
Gulf Stream Kroşiyo
Kaliforniya
Doğu
Benguela Avus tralya
Peru Brezilya Madagaskar
EDİTÖR YAYINEVİ
Batı Avus tralya

Soğuk su Sıcak su

* Yeryüzünde sıcaklığın dağılışı üzerinde okyanus akıntılarının önemli bir etkisi vardır.

* Okyanus akıntıları, denizlerde sıcaklığın Ekvator’dan kutuplara doğru düzenli bir biçimde azalma-
sını engeller.

* İngiltere 50° - 57° kuzey enlemleri üzerinde bulunduğundan çok soğuk olması gerekirken kıyı-
sından geçen Gulf Stream (golfstrim) sıcak su akıntısı nedeniyle çevresine göre sıcak ve nemli
bir iklime sahiptir.
* İngiltere ile aynı enlemlerde olan Kanada’nın doğu kıyılarının ise Labrador soğuk su akıntısı
nedeniyle soğuk bir iklimi vardır. Sıcak kuşakta kıtaların doğu, Orta Kuşak’ta batı kıyıları daha
sıcak olur.

* Ekvator yönünden gelen Gulf Stream, Brezilya, Kuroşiyo ve Alaska gibi akıntılar sıcaklığı yük-
seltir.

* Buna karşılık, kutup yönünden gelen Labrador, Kanarya, Oyaşiyo, Benguela, Kaliforniya ve Peru
gibi akıntılar sıcaklığı düşürür.

Diğer Faktörler:

* Yeryüzünde bulunan taş, su, toprak, kar ve bitki örtüsü gibi unsurlar Güneş ışınlarının yansıtma
ya da emme özelliğine göre sıcaklığı etkiler. Örneğin, nemli toprak kuru toprağa göre geç ısınıp
geç soğur.
* Kar örtüsü, beyaz ve parlak olduğundan Güneş ışınlarını geri yansıtır.

* Gür bitki örtüsü bulunduğu alanlarda gündüzlerin serin gecelerin ise ılık olmasını sağlar.
* Bitki örtüsü sıcaklık dağılışında sebepten ziyade sonuçtur.