Page 51 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenin Ders Notları
P. 51
¦ HİKÂYE § 51 51
» Bir sohbet havası içinde yazdığı bu hikâyelerinde estetik ve sanat kaygısı yerine öğretici ve
yararlı olmayı tercih eder.
» Öyküyü bir bilgi aktarma aracı olarak görür.
» Dünyadaki gelişmeler, yabancı ülkeler, şehir, fen ve teknolojik buluşlar ilk olarak onun ese-
rinde yer alır.
» Letaif-i Rivayat’ta sanatçı meddah tarzı anlatımdan vazgeçmez.
» “Hace-i Evvel” olarak anılan sanatçı, bu eserinde yerli hayatı konu edinir ve halka yakın durur.
» Sosyal fayda ön plandadır.
EDİTÖR YAYINEVİ
» Tanzimat Dönemi’nde birçok hikâye yazmıştır.
» Kıssadan Hisse, Letaif-i Rivayat, Gençlik, Esaret, Diplomalı Kız, Yeniçeriler, Ölüm Allah’ın Emri
adlı eserler yazarın hikâye türündeki eserlerinden bazılarıdır.
Emin Nihat Bey:
» Tanzimat Dönemi’nde öykü alanında eserler veren önemli bir isimdir.
» “Müsameretnâme” (Gece Sohbetleri) adlı hikâye kitabı bu dönemde yazılmış ilk hikâyelerdendir.
» Eser yedi uzun öyküden oluşmaktadır.
» Müsameretnâme, eski ile yeninin iç içe olduğu bir geçiş dönemi ürünüdür.
» Müsameretnâme, uzun kış gecelerinde bir araya gelen birkaç arkadaşın anlattığı çeşitli
hikâyelerden oluşur.
Samipaşazade Sezai:
» Tanzimat Dönemi’nde modern anlamda öykücülük Samipaşazade Sezai ile başlar.
» Yazar modern hikâyeye vücut veren ilk kişidir. Hikâyelerinde Alphonse Daudet’ten esinlenmiştir.
» Hikâyelerinde çeşitli kişi çözümlemeleri yaparak anlatımda derinlik oluşturmaya çalışır.
» Ahmet Mithat’ın soyut-kurmaca kişilerine karşı Samipaşazade’nin eserlerindeki kişiler canlı ve
gündelik hayatta karşılığı olan bireylerdir.
» Yazarın “Küçük Şeyler” adlı kitabında topladığı öyküleri, edebiyatımızda modern anlamda öykü-
nün başlangıcı olarak kabul edilir.
» Ayrıca bu öyküler Batılı tarzda öykünün ilk örneği kabul edilir.
» Realizmin etkisinin hissedildiği eserde gözleme dayalı bir anlatım vardır.
» Olaylar ve kişiler gerçekçi bir anlayışla kurgulanmıştır, olağanüstülük yoktur.
» Hikâyelerinde Ahmet Mithat’ın aksine sanat endişesi taşır ve bireysel konuları ele alır.
» Yazdığı hikâyeler dönemine göre teknik bakımdan oldukça güçlüdür.